قرآن و راهکارهای پایدار برای مدیریت منابع طبیعی | یادداشت سید مهدی حسین زاده دبیرکل بنیاد قرآن

به گزارش کارگر آنلاین ، حجت الاسلام و المسلمین سید مهدی حسین زاده دبیرکل بنیاد قرآن در یادداشتی نوشت : در قرآن کریم، مسئولیت‌پذیری در برابر منابع طبیعی به صورت فراگیر و با تأکید بر حکمت و عدالت الهی مطرح شده است.  این مسئولیت، تنها به حفظ و نگهداری از منابع محدود نمی شود، بلکه شامل استفاده صحیح و عادلانه از آنها نیز می شود.

خلق و مالکیت الهی: قرآن بارها به خلقت الهی زمین و منابع آن اشاره می کند و انسان را جانشین و خلیفه بر زمین معرفی می کند. این مسئله، مسئولیت انسان را در قبال منابع طبیعی به عنوان امین الهی مشخص می کند. (آیه 28 سوره بقره و آیات دیگر)

حکمت و تعادل در خلقت: قرآن بر حکمت و تعادل در خلقت تأکید می ورزد. این تعادل، نیازمند استفاده متعادل و مسئولانه از منابع است. انسان باید به گونه ای عمل کند که این تعادل در طبیعت حفظ شود و به نسل های آینده نیز فرصت استفاده از منابع طبیعی را بدهد. (آیه 18 سوره غافر)

• محرمات و منع از تباهی: قرآن برخی از اعمال انسان را که منجر به تباهی منابع طبیعی می شود، محرم می شمارد. این موارد شامل قطع بی رویه درختان، تخریب زمین های کشاورزی و منابع آبی و... می شود. این آیات، تاکید بر جلوگیری از هرگونه زیان رساندن به محیط زیست دارند. (آیات متعدد در مورد حرام بودن ظلم و تجاوز)

استفاده معقول و عادلانه: قرآن، انسان را به استفاده معقول و عادلانه از منابع طبیعی دعوت می کند.  این شامل جلوگیری از اسراف و تبذیر و نیز توجه به نیازمندی های دیگران است. استفاده از منابع با در نظر گرفتن نیازهای آتی و نسل های آینده نیز از الزامات استفاده مسئولانه است. (آیه 7 سوره اعراف)

مسئولیت اجتماعی:مسئولیت در قبال منابع طبیعی، تنها به فرد محدود نمی شود، بلکه  مسئولیت جمعی و اجتماعی نیز دارد.  جامعه باید در حفظ و استفاده از منابع طبیعی همکاری و هماهنگی لازم را داشته باشد.

به طور خلاصه، مسئولیت‌پذیری در برابر منابع طبیعی در قرآن، مبتنی بر شناخت مالکیت الهی، حکمت خلقت، عدالت و استفاده معقول و عادلانه از نعمت‌های الهی است.  این مسئولیت، شامل حفظ محیط زیست، جلوگیری از هرگونه آسیب و تخریب و نیز استفاده بهینه از منابع برای نسل‌های آینده می‌شود.